Septoplasti Ameliyatı ve Sonrası
- Prof.Dr.Mübin Hoşnuter
- 11 Eki 2024
- 8 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 22 Oca
İçindekiler
Septoplasti (Burun Eğriliği Ameliyatı) Nedir?
Burun tıkanıklığı, günlük yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen bir sorundur. Özellikle geceleri nefes almakta zorlanma, sürekli ağızdan nefes alma gibi problemler kişinin yaşamını zorlaştırabilir. Bu duruma sıklıkla "septum deviasyonu" adı verilen burun içindeki kıkırdağın eğrilmesi sebep olur.
Septoplasti, burun içinde yer alan ve burun deliklerini ayıran septumun eğriliğini (septum deviasyonu) düzeltmek için yapılan cerrahi bir işlemdir. Burun tıkanıklığı, sinüs problemleri, horlama ve nefes alma güçlüğü gibi semptomlar yaşayan kişiler için bu ameliyat, günlük hayatlarını büyük ölçüde iyileştirebilir.
Burun Tıkanıklığını Açmak İçin Yapılan Cerrahi Müdahale
Septoplasti, burun içindeki hava yollarını açmak ve düzgün nefes almayı sağlamak amacıyla yapılır. Septumun eğri olan kısımları düzleştirilerek burun içindeki hava geçiş yolları genişletilir. Bu ameliyat sırasında cerrah, burun içindeki kıkırdak ve kemik dokuyu yeniden şekillendirir veya çıkarır, böylece burun yapısı düz bir hale getirilir.
Ameliyat genellikle lokal veya genel anestezi altında yapılır ve işlem süresi ortalama 30-90 dakika arasında değişir. Ameliyatın amacı, kişinin burun hava yollarını düzeltmek ve nefes almasını kolaylaştırmaktır.
Septoplasti ile Septum Deviasyonu Tedavisi: Eğri Burun Yapısının Düzeltilmesi
Septum deviasyonu, kişinin burnunda nefes almasını zorlaştıran bir eğrilik olduğunda ortaya çıkar. Septoplasti ameliyatı ile bu eğri yapılar düzeltilir ve nefes alma problemleri giderilir.
Septumun Düzeltilmesi: Eğri septum dokusu çıkarılır veya yeniden şekillendirilir.
Burun Hava Yollarının Açılması: Burundaki tıkanıklık ortadan kaldırılarak, her iki burun deliğinden rahat nefes alınması sağlanır.
Nefes Almanın İyileştirilmesi: Ameliyat sonrasında hasta, burun deliklerinden hava geçişinde büyük bir rahatlama yaşar ve burun tıkanıklığı nedeniyle yaşanan horlama, sinüzit gibi sorunlar azalır.
Septum Deviasyonu Nedir?
Septum deviasyonu, burun içinde yer alan ve burun deliklerini ayıran kıkırdak ve kemik yapı olan septumun eğrilmesi ya da kayması anlamına gelir. Bu durum, burun hava yollarını tıkayarak nefes almayı zorlaştırabilir ve kişinin yaşam kalitesini düşürebilir.
Septum deviasyonu olan kişiler genellikle burun tıkanıklığı, horlama, sinüs problemleri ve baş ağrısı gibi belirtilerle karşı karşıya kalır.
Septumun Anatomisi
Septum, burnun içinde bulunan ve burun deliklerini ikiye ayıran düz bir yapı olmalıdır. Septum, hem kıkırdak hem de kemik dokudan oluşur. İdeal bir septum, iki burun deliği arasında eşit hava geçişini sağlayarak rahat nefes alınmasına olanak tanır.
Ancak, bazı kişilerde bu yapı düzgün bir şekilde gelişmez ya da zaman içinde eğrilir. Bu eğrilik ya doğuştan gelir ya da travmalar sonucunda oluşabilir.
Septumun yapısı:
Ön kısım: Kıkırdak dokudan oluşur, esnek ve yumuşaktır.
Arka kısım: Kemik dokudan oluşur ve daha serttir.
Eğer bu yapı olması gerektiği gibi düz değilse, burun deliklerinden birinde hava akışı kısıtlanır ve bu da birçok soruna yol açabilir.
Septum Deviasyonunun Belirtileri
Septum deviasyonu, hafif ya da şiddetli olabilir ve belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı kişilerde hafif eğrilikler herhangi bir belirti yaratmazken, diğer kişilerde daha şiddetli belirtiler ortaya çıkabilir. Septum deviasyonunun yaygın belirtileri:
Nefes Darlığı: Özellikle bir burun deliğinden nefes almakta zorlanma, bazen tamamen tıkanıklık.
Burun Tıkanıklığı: Sürekli ya da tekrarlayan burun tıkanıklığı, özellikle tek bir burun deliğinde daha belirgindir.
Horlama: Gece boyunca ağızdan nefes almaya bağlı olarak şiddetli horlama görülebilir.
Sık Sinüzit: Sinüs boşlukları düzgün bir şekilde havalanamadığı için, sık sık sinüs enfeksiyonları yaşanabilir.
Burun Kanaması: Septumun eğri olduğu bölgede mukozanın incelmesi sonucu burun kanamaları olabilir.
Baş Ağrısı ve Yüz Ağrısı: Sinüslerin etkilenmesi ve burundaki hava basıncı değişiklikleri yüz ve baş ağrısına neden olabilir.
Septum Deviasyonu Neden Olur?
Septum deviasyonu iki ana nedenden dolayı ortaya çıkabilir: doğuştan gelen (konjenital) ve sonradan gelişen (edinilmiş) nedenler.
Doğuştan Gelen Septum Deviasyonu:
Bazı kişilerde septum eğriliği doğuştan gelir. Bu, gelişimsel süreçte septumun düzgün bir şekilde oluşmamasıyla ilişkilidir. Bebeklik döneminden itibaren burun tıkanıklığı ve nefes darlığı gibi sorunlar görülebilir.
Sonradan Gelişen Septum Deviasyonu:
Travmalar: Burun bölgesine alınan darbeler ya da travmalar septumun eğrilmesine neden olabilir. Bu travmalar genellikle çocuklukta ya da genç yaşlarda düşme, spor yaralanmaları veya trafik kazaları gibi durumlar sonucunda meydana gelir.
Cerrahi Müdahaleler: Daha önce geçirilmiş burun ameliyatları veya yaralanmalar da septumun kaymasına ya da eğrilmesine yol açabilir.
Yaşlanma: Zamanla septum yapısı zayıflayabilir ve yaşlanmanın etkisiyle eğrilik artabilir.
Septoplasti ve Rinoplasti Arasındaki Farklar
Kriter | Septoplasti | Rinoplasti |
Ameliyatın Amacı | Burun içindeki septumun eğriliğini düzeltmek, nefes alma sorunlarını gidermek | Burnun dış görünümünü estetik olarak düzeltmek, şekil ve boyutunu değiştirmek |
Hedef Bölge | Burun içi (septum) | Burun dışı (burun sırtı, burun ucu, burun delikleri) |
Ameliyatın Hedefi | Nefes alma problemleri, burun tıkanıklığı, sinüzit ve horlama sorunlarını çözmek | Estetik kaygılar, burun şeklini değiştirmek, yaralanma sonrası burun görünümünü düzeltmek |
İşlem Süreci | Burun içinden yapılan küçük kesilerle septum düzeltilir | Burun dışından ya da burun içinden yapılan kesilerle estetik değişiklikler yapılır |
Burnun Şekli Değişir mi? | Hayır, burun şekli dışarıdan değişmez | Evet, burun şekli ve boyutu değiştirilebilir |
İyileşme Süresi | 1-2 hafta içinde burun tıkanıklığı düzelir, şişlik azalır | 6-12 ay içinde tam iyileşme, ilk birkaç hafta şişlik ve morluk olabilir |
Ameliyat Kombinasyonu | Septoplasti tek başına veya rinoplasti ile birlikte yapılabilir | Rinoplasti sırasında septoplasti yapılabilir, estetik ve işlevsel problemlerin ikisi birden düzeltilebilir |
Tampon Kullanımı | Genellikle tampon kullanılır, 1-2 gün sonra çıkarılır | Tampon veya burun içi destekler kullanılabilir, iyileşme sürecine bağlıdır |
Yan Etkiler | Kanama, enfeksiyon, septumun tekrar eğrilmesi | Kanama, enfeksiyon,burnun istenmeyen şekil alması |
Sonuçlar Ne Zaman Ortaya Çıkar? | İlk birkaç hafta içinde nefes alma düzelir | Tam estetik sonuçlar 6-12 ayda ortaya çıkar |
Septoplasti (Burun Eğriliği Ameliyatı) Kimlere Uygulanır?
Septoplasti, septum deviasyonu nedeniyle nefes alma güçlüğü yaşayan kişilerde uygulanan bir ameliyattır. Bu ameliyat, burnun içinde yer alan eğri kıkırdak veya kemik yapıların düzeltilmesi için yapılır. Septum deviasyonu olan kişilerin büyük bir kısmı, septoplasti sayesinde hayat kalitelerini artırabilir.
Ameliyat İçin Uygun Adaylar:
Deviasyon Sorunu Yaşayanlar: Septum deviasyonu, burundaki kıkırdak yapının eğriliği nedeniyle nefes almayı zorlaştıran bir durumdur. Burun deliklerinden biri veya her ikisi tıkalı olabilir.
Kronik Burun Tıkanıklığı Çekenler: Septum deviasyonu olan kişiler, genellikle sürekli burun tıkanıklığı yaşarlar. Bu, kişinin gün içinde ya da gece uyurken rahat nefes alamamasına neden olur.
Horlayanlar: Septum eğriliği horlama sorununa neden olabilir, bu da hem kişinin uyku kalitesini hem de çevresindeki kişilerin yaşamını olumsuz etkiler.
Sık Sinüzit Atağı Yaşayanlar: Deviasyon, burun ve sinüslerin düzgün çalışmasını engelleyerek sık sinüzit ataklarına yol açabilir.
Ağızdan Nefes Alanlar: Burun tıkanıklığı nedeniyle sürekli ağızdan nefes alan kişilerde ağız kuruluğu, diş problemleri ve boğaz enfeksiyonları riski artar.
Çocuklarda ve Yetişkinlerde Septoplasti: Hangi Yaşta Septoplasti Yapılabilir?
Septoplasti ameliyatı, çocuklar ve yetişkinlerde uygulanabilir, ancak yaş faktörü dikkate alınmalıdır. Yaşa bağlı septoplasti uygulamaları:
Yetişkinler: Yetişkinlerde septoplasti, deviasyon nedeniyle oluşan burun tıkanıklığı ve horlama gibi sorunları çözmek için yaygın olarak uygulanır. Yetişkinlerde kemik ve kıkırdak gelişimi tamamlandığı için ameliyat sonuçları kalıcıdır.
Çocuklar: Septoplasti çocuklarda da yapılabilir, ancak çocukların burun yapısının hala gelişmekte olduğu unutulmamalıdır. Genellikle ciddi nefes alma sorunlarına yol açan durumlarda çocuklarda da ameliyat düşünülür.
Kemik ve kıkırdak gelişimi tamamlanmadan yapılacak bir ameliyat, ileride tekrar bir cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulmasına yol açabilir.
Septoplasti (Burun Eğriliği Ameliyatı) Nasıl Yapılır?
Septoplasti ameliyatı sırasında temel olarak, burun içerisinde nefes almaya engel olan ya da nefes almayı zorlaştıran kemik dokular alınarak, var olan kıkırdak dokular uygun şekilde yeniden düzenlenerek konumlandırılmaktadır.
Septum deviasyonu ameliyatında, genellikle burun altından küçük bir kesi uygulanarak burun içi dokulara ulaşılmaktadır. Septum deviasyonu işlemi ile, burunda tıkanıklığa sebep olan septum kısmı çıkarılabilmekte ya da bu kısım düzeltilerek, doğru şekilde konumlandırılabilmektedir. Septum deviasyonu ameliyatı sırasında uygulanan hiçbir yöntem, burnun dışarıdan görünüşüne etki etmemektedir.
Burun eğriliğinin sadece iç yapılarla ilgili olmadığı, dışarıdan da bir kemik eğriliğinin mevcut olduğu durumlarda ‘açık teknik’ adı verilen, burun derisinin sıyrılmasıyla uygulanan operasyon gerçekleştirilebilmektedir.
Septum deviasyonu sonrası, yapılan kesi dikişler yoluyla kapatılmaktadır. Kendi kendine eriyebilen dikişlerin kullanılabildiği septum deviasyonundan 1 hafta sonra dikişlerin alınması gerekebilmektedir.
Septoplasti Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci
Ameliyat Sonrası İlk Günler: Ağrı, Şişlik ve Morluklar Normal mi?
Ağrı: Ameliyattan sonra hafif ila orta şiddette bir ağrı hissedilebilir. Ancak, bu ağrı genellikle reçeteli ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilir. Hastalar, burun bölgesinde bir baskı ya da dolgunluk hissi yaşayabilir.
Şişlik: Burun çevresinde şişlik, özellikle ilk birkaç gün boyunca normaldir. Şişlik genellikle 1-2 hafta içinde azalır.
Morluklar: Septoplasti sırasında burun çevresindeki dokulara yapılan müdahaleler nedeniyle hafif morluklar oluşabilir. Bu morluklar genellikle göz çevresinde belirgindir ve birkaç gün içinde solmaya başlar.
Tampon ve Tıkanıklık Hissi: Burun içine yerleştirilen tamponlar nedeniyle hasta, burun tıkanıklığı hissedebilir. Bu durum, tamponlar çıkarıldıktan sonra geçer.
İyileşme Süresi ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
İlk 24-48 Saat: Ameliyatın ardından ilk 24 saat boyunca burunda tamponlar olabilir ve bu dönemde ağızdan nefes almak zorunda kalınabilir. Yatarken başın yüksekte tutulması şişliği azaltır ve iyileşmeye yardımcı olur.
Tampon Kullanımı: Burun tamponları genellikle ameliyattan 1-2 gün sonra çıkarılır. Bu süre içinde burundan nefes almak zor olabilir. Tampon çıkarıldıktan sonra burun hava yolları yavaş yavaş açılır ve nefes almak daha rahat hale gelir.
İşe Dönüş: İyileşme sürecine bağlı olarak, çoğu kişi ameliyattan 1 hafta sonra normal işine dönebilir. Ancak, fiziksel aktivite gerektiren işlerde çalışanların, doktorun önerisine göre daha uzun bir süre dinlenmesi gerekebilir.
Fiziksel Aktivite: Ameliyattan sonra ilk birkaç hafta ağır egzersiz, eğilme ve ağırlık kaldırma gibi aktivitelerden kaçınılmalıdır. Bu tür aktiviteler kan basıncını artırarak burun kanamalarına neden olabilir.
Şişlik ve Morlukların Azalması: Şişlikler genellikle 1-2 hafta içinde önemli ölçüde azalır. Ancak, burun içindeki tam iyileşme süreci birkaç ay sürebilir ve burnun tam olarak oturması için 6 ay ila 1 yıl kadar bir süre gerekebilir.
Burun Bakımı: Burun temizliği ameliyat sonrasında önemlidir. Burnu temizlerken nazik olunmalı, burun üfleme gibi sert hareketlerden kaçınılmalıdır. Doktorun verdiği spreyler ya da solüsyonlar, burun içinin temizlenmesine ve iyileşmeye yardımcı olabilir.
Olası Yan Etkileri Nelerdir?
Septoplasti, doğru şekilde planlandığında ve uygulandığında oldukça güvenli bir ameliyattır. Ancak, her ameliyat gibi septoplastinin de belirli yan etkileri olabilir. Bunlar genellikle hafif ve geçici olur:
Burun Tıkanıklığı: Ameliyat sonrası burun tıkanıklığı hissi olabilir, bu genellikle burun içindeki şişlik ve yerleştirilen tamponlardan kaynaklanır. Tamponlar çıkarıldıktan ve şişlik azaldıktan sonra bu durum düzelir.
Ağrı: Septoplasti sonrası hafif ila orta şiddette ağrı normaldir. Ağrı kesicilerle bu ağrı kontrol altına alınabilir.
Şişlik ve Morluklar: Burun ve göz çevresinde şişlik ve hafif morarma görülebilir. Bu belirtiler genellikle birkaç gün içinde azalır.
Kanama: Burun içinden hafif kanamalar, özellikle ilk birkaç gün normal kabul edilir.
Bu yan etkiler genellikle ameliyat sonrası ilk haftalarda ortaya çıkar ve çoğu hasta birkaç hafta içinde tamamen iyileşir. Ancak ameliyat öncesi tüm riskler hakkında cerrahınızla konuşmanız önemlidir.
Komplikasyonlar: Kanama, Enfeksiyon, Septumun Yeniden Eğrilmesi
Septoplasti ameliyatı, ciddi komplikasyonların nadiren görüldüğü bir prosedürdür. Ancak, komplikasyon riskini bilmek, olası durumlara karşı hazırlıklı olmanızı sağlar. Septoplasti sonrası karşılaşılabilecek bazı komplikasyonlar:
Kanama (Hematom):
Septoplasti sonrası burunda veya burun etrafında kan birikmesi (hematom) nadir de olsa görülebilir. Bu durum, burun içindeki dikişlerin açılması ya da zedelenmesi sonucu oluşabilir. Ciddi kanama durumunda ek bir müdahale gerekebilir.
Enfeksiyon:
Septoplasti ameliyatında enfeksiyon riski düşük olsa da, ameliyat sonrası uygun hijyen sağlanmazsa enfeksiyon gelişebilir. Burun içinde enfeksiyon belirtileri (ağrı, kızarıklık, ateş, kötü koku) görülürse, antibiyotik tedavisi veya cerrahi müdahale gerekebilir.
Septumun Yeniden Eğrilmesi:
Ameliyat sonrası septumun yeniden eğrilmesi nadir de olsa mümkündür. Bu durum, ameliyat sırasında düzgün şekillendirilememiş septumdan ya da septumun iyileşme sürecindeki deformasyonundan kaynaklanabilir. Bu durum tekrar bir cerrahi müdahale gerektirebilir.
Delik Oluşması (Septal Perforasyon):
Nadir bir komplikasyon olan septal perforasyon, septumda küçük bir delik oluşmasıdır. Bu durum, burun kuruluğu, kanama ve hışıltılı nefes alma gibi sorunlara yol açabilir. Küçük delikler genellikle kendiliğinden iyileşebilirken, büyük delikler ek bir ameliyatla kapatılabilir.
Koku veya Tat Duyusunda Geçici Kayıp:
Ameliyat sonrası burun içi hassasiyetten dolayı koku ve tat alma duyusunda geçici kayıplar olabilir. Ancak bu genellikle iyileşme sürecinde normale döner.
Burun Ucunda Duyusal Değişiklikler:
Ameliyat sırasında sinirlere zarar verilmesi sonucu burun ucunda geçici his kaybı olabilir. Bu genellikle birkaç ay içinde düzelir.
Ameliyat Sonrası: İyileşme Sürecini Hızlandıracak Öneriler
İyileşme Sürecini Hızlandıracak Öneriler:
Dinlenme: İlk birkaç gün boyunca vücudunuzun iyileşmesi için dinlenmek önemlidir. Aşırı efor sarf etmekten ve yorucu aktivitelerden kaçının.
Bol Su Tüketimi: Ameliyat sonrasında bol su içmek, iyileşme sürecini destekler ve vücudun toparlanmasını hızlandırır.
İlaçların Düzenli Kullanımı: Doktorunuzun reçete ettiği ağrı kesici ve antibiyotikleri düzenli olarak kullanın. Bu ilaçlar, ağrıyı azaltır ve enfeksiyon riskini önler.
Uyuma Pozisyonu:
Baş Yüksekliği: Ameliyattan sonra başınızı yüksekte tutarak uyumak, burun bölgesindeki şişliği ve kanama riskini azaltır. İdeal olarak, sırt üstü yatmalı ve başınızın altında 2-3 yastık kullanarak uyumalısınız.
Yan Yatmaktan Kaçının: Yan yatma, burun yapısına baskı yapabilir ve şişliği artırabilir. İyileşme süreci boyunca sırt üstü yatmak en iyi pozisyondur.
Burun Temizliği:
Nazik Temizlik: Burun içinde kuruluk ya da kabuklanma oluşabilir. Doktorunuzun önerdiği burun spreyi veya tuzlu su solüsyonları ile burun içini nazikçe temizleyin. Sert hareketlerden kaçınarak burun içini nemlendirin.
Burun Üflemekten Kaçının: İlk birkaç hafta burun üflemekten kaçınmalısınız. Aksi takdirde, burun içindeki dokular zarar görebilir ve kanama riski artabilir.
Doktor Kontrolleri: Ameliyat sonrası düzenli olarak doktor kontrolüne gitmek önemlidir. Doktorunuz burun içinin iyileşmesini izler ve gerekli gördüğü temizlikleri yapar.
Ağır Fiziksel Aktivite:
İlk 2-3 hafta boyunca ağır egzersizlerden, eğilme veya ağırlık kaldırmadan kaçınılmalıdır. Bu aktiviteler burun bölgesine baskı yaparak kanama ve komplikasyon riskini artırabilir.
Comments